Overslaan naar inhoud

Een jaar na de wet tegen overmatige schulden, beter beschermde consumenten

18 november 2025 door
Een jaar na de wet tegen overmatige schulden, beter beschermde consumenten
FOSO

Een betere bescherming van de consument en een duidelijker onderscheid tussen wie niet kan en wie niet wil betalen

Brussel, 20 oktober 2025Een jaar na de inwerkingtreding van de wet op de overmatige schuldenlast, het vernieuwde gerechtsdeurwaarderstarief en de oprichting van het Solidariteitsfonds van de gerechtsdeurwaarders (SOFO), stelt de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders (NKGB) vast dat de hervormingen hun eerste vruchten afwerpen.

De gerechtsdeurwaarder als bemiddelaar en facilitator van oplossingen

De wet van 15 mei 2024 versterkte de faciliterende rol van gerechtsdeurwaarders. Zij zijn niet langer enkel uitvoerders van een vonnis of dwangbevel, ze bemiddelen, informeren en zoeken mee naar oplossingen. De gerechtsdeurwaarders bouwen bruggen wanneer de communicatie tussen beide partijen spaak loopt. De hervorming omvat onder andere:

·       Een verplichte preventieve solvabiliteitscheck vóór elke invorderingsprocedure en bij elke nieuwe stap in de procedure.

·       Een duidelijk en opschortend afbetalingsplan, waardooronnodige procedures vermeden worden.

·       Een verbod op verkoop met verlies, zodat wie schulden heeft beter beschermd wordt en schuldeisers geresponsabiliseerd worden.

·       De toevoeging van een informatiefiche bij bepaalde akten, met uitleg in klare taal over minnelijke schikkingen en andere alternatieve oplossingen.

Concrete resultaten: minder beslag, meer samenwerking

De cijfers tonen een duidelijke trend:

·       27% minder uitvoerende roerende beslagen tussen januari en september 2025.

·       30,2% meer raadplegingen van het Centraal Bestand van Berichten (CBB): dit toont aan dat gerechtsdeurwaarders meer informatie verzamelen over schuldenaars om op zoek te gaan naar een invordering op maat.

·       118,9% meer gemeengemaakte beslagen tussen januari en juni 2025, waardoor mensen met schulden niet langer geconfronteerd worden met opeenvolgende inventarissen.

Deze aanpak voorkomt ingrijpende situaties en zorgt ervoor dat gerechtsdeurwaarders vooraf een beter onderscheid kunnen maken tussen wie niet kan en wie niet wil betalen. Wie niet kan betalen, wordt actiever begeleid naar steun. Bij wie onwillig blijft om een schuld af te lossen, wordt overgegaan tot kordaat beslag.

 

 

Eenvoudigere, voorspelbare tarieven

Sinds 1 oktober vorig jaar werden de tarieven van gerechtsdeurwaarders ook vereenvoudigd en transparanter, met nog drie erelonencategorieën:

·       € 125 voor vorderingen tot €2.000;

·       € 175 voor vorderingen tussen €2.001 en €10.000;

·       € 250 voor vorderingen boven €10.000.

De tarieven zijn sindsdien geïndexeerd. Via de TariefChecker kunnen burgers eenvoudig nagaan hoeveel ze moeten betalen en waarvoor. Een aktekost omvat niet alleen het ereloon voor de diensten van de gerechtsdeurwaarder, maar ook de werkelijke uitgaven, btw en registratierechten. De tool zal nog verder verfijnd worden in overleg met de sociale sector.

SOFO: automatische solidariteit bij consumentenvorderingen

Het Solidariteitsfonds van de gerechtsdeurwaarders (SOFO), gefinancierd door de beroepsgroep zelf, komt sinds 1 oktober 2024 automatisch tussen bij dagvaarding, gemeengemaakt beslag, verkoop en aanplakking in het kader van consumentenvorderingen (zoals energie, water, medische kosten en schoolfacturen).

Gemiddeld daalden de invorderingskosten met 26%. Een onbetaalde energiefactuur van €750 leidde vroeger tot €230 aan kosten. Vandaag is dat gedaald tot €156, waarvan slechts €49 naar de gerechtsdeurwaarder zelf gaat. De rest zijn belastingen en heffingen door de overheid.

Een beroep in evolutie

“Eén jaar na de inwerkingtreding van de hervormingen, zien we al concrete resultaten. En ook al is het werk nog niet af, het toont dat ons beroep mee evolueert met de veranderende noden en verwachtingen van onze samenleving. Gerechtsdeurwaarders zijn meer dan ministeriële ambtenaren die moeten uitvoeren: wij faciliteren, bemiddelen, informeren en gaan actief op zoek naar oplossingen, zowel in het belang van wie een schuld heeft af te lossen, als wie het recht heeft om een schuld vereffend te zien. We spelen een actieve rol in het sociaal weefsel en de reële economie van ons land, vandaag meer dan ooit.”


Kris Slabbaert, Nederlandstalige covoorzitter van de NKGB.

 

 

 

 

 

Conclusie

Na één jaar is het duidelijk:

·       De consument is beter beschermd.

·       Kosten zijn voorspelbaarder en transparanter.

o   Gerechtsdeurwaarders omarmen steeds meer hun oplossingsgerichte rol.

De hervormingen, waar de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders mee de schouders onder zette, bewijzen dat de vraag naar een grotere juridische efficiëntie en aandacht voor sociale en rechtvaardige oplossingen perfect samen kunnen gaan.






  • ​​​​​​​​​​​​​

 

Concreet resultaat: minder beslagleggingen, meer coördinatie

De cijfers spreken voor zich:

  • Daling van 27% van de roerende beslagentussen januari en september 2025 in vergelijking met dezelfde periode in 2024.

  • Stijging van 30,2% van de raadplegingen van het centrale register van kennisgevingen (FCA), bewijs van betere informatie over de schuldenaren.

  • Stijging van 118,9% van de gemeenschappelijke beslagentussen januari en juni 2025, waardoor er een unieke procedure voor alle schuldeisers mogelijk is, de kosten verlaagd worden en herhaalde bezoeken en inventarissen vermeden worden.

Deze ontwikkelingen stellen gerechtsdeurwaarders in staat om beter te onderscheiden wie niet kan betalen van wie niet wil betalen. De eersten naar passende oplossingen te leiden en de tweede groep te laten betalen.

 

Vereenvoudigde en voorspelbare tarieven

Sinds 1 oktober 2024 zijn de honoraria gegroepeerd in drie categorieën (geïndexeerd sinds):

  • €125voor vorderingen tot €2.000

  • €175voor vorderingen tussen €2.001 en €10.000

  • €250voor vorderingen boven €10.000

Via de online tool TarifChecker, kunnen burgers nude kosten controleren en anticiperenin alle transparantie. Deze tool zal verder verfijnd worden in overleg met de actoren uit de sociale sector.

 

Hier vindt u het interview met Quentin Debray, Franstalige voorzitter: « Deze wet op de overmatige schuldenlast is een verlaging van de kosten, ten voordele van de consumenten, wat leidt tot een breder scala aan oplossingen. »

Gerechtsdeurwaarders: duidelijkere kosten, zelfs sterk verlaagd

 

De FOSO: een eenvoudig en automatisch solidariteitsmechanisme

DeSolidariteitsfonds van gerechtsdeurwaarders (FOSO), gefinancierd door de deurwaarders zelf, komt automatisch in actie om de kosten te verlagen die verband houden met bepaalde procedures (dagvaarding, beslag gelegd, publicatie, verkoop) in het kader vanconsumptievorderingen(water, energie, medische zorg, schoolkosten…).

De begunstigden hebben hun kosten gezienmet gemiddeld 26% verlaagd. Bijvoorbeeld, een onbetaalde energiefactuur van €750 leidde eerder tot €230 aan kosten. Vandaag de dag zijn deze kosten gedaald tot €156. Het aandeel van de gerechtsdeurwaarder is nu nog maar €49 na tussenkomst van het fonds.

 

Een beroep in verandering, ten dienste van sociale rechtvaardigheid

« Deze hervormingen tonen aan dat ons beroep evolueert met de samenleving. Gerechtsdeurwaarders zijn meer dan ooit facilitators, informanten, bemiddelaars. We spelen een essentiële rol in het sociale weefsel van ons land. We dienen zowel de belangen van de schuldeisers als we de rechten van de debiteuren beschermen die hun schuld willen aflossen. », benadruktQuentin Debray, Franstalig co-voorzitter van de CNHB.

 

Conclusie

Een jaar na de hervorming zijn de doelstellingen van de wetgever op de goede weg:

  • Betere bescherming van consumenten

  • Duidelijkere en voorspelbare tarieven

  • Versterkte rol van gerechtsdeurwaarders als facilitators van oplossingen

De hervorming illustreert datgerechtelijke efficiëntie en sociale rechtvaardigheid hand in hand kunnen gaan.